حتما در فیلم ها یا محافل جمعی جمله ی “قندم رفته بالا” یا “قند خونم زیاده” را شنیده اید. آیا شما هم می خواهید دلیل اهمیت این جمله را بدانید ؟ با ما همراه باشید تا راجع به قند خون و خطر بالا بودن آن بیشتر بدانیم.
برای مطالعه بیشتر: با بلیچینگ دندان لبخند خود را زیباتر کنید
تعریف قند خون
قند یا گلوکز خون از طریق مواد غذایی دریافتی به بدن میرسد. بدن پس از هضم کربوهیدراتها آنها را به قندی تبدیل میکند که در خون گردش میکند. قند خون برای دریافت انرژی توسط بدن ضروری است و به اصطلاح منبع انرژی بدن است. درصورتی که سطح قند خون از مقدار مورد نیاز بدن بالاتر باشد، بدن آن را ذخیره میکند تا بعدا از آن استفاده کند.
سطح قند خون در طول روز ثابت نیست و دائما در حال تغییر است. گلوکز خون پس از صرف غذا بالا رفته و پس از یک ساعت شروع به پایین آمدن میکند.
لازم است قند خون را در محدوده طبیعی نگه دارید. زیرا در غیر این صورت زمینه برای ابتلا به بیماریهایی از قبیل دیابت و مشکلات قلبی و عروقی فراهم میشود.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: همه چیز درباره جرم گیری دندان و اهمیت آن
قند خون بالا و بروز دیابت
دیابت نوعی بیماری متابولیکی است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است که به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد میشود. سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) میتواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود. بیماری دیابت یکی از بیماریهایی است که روز به روز به شمار مبتلایان به آن اضافه میشود. به همین دلیل ضروری است بدانیم کدام غذاها، داروها و یا شرایط زندگی باعث افزایش یا کاهش سطح قند خون میشوند.
هنگامی که قند خون افزایش مییابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد میشود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلولهای بدن کاهش دهد. در بیماران مبتلا به دیابت، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی میشود. دیابت یک بیماری مزمن است. بدین معنی که اگر چه میتوان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.
دیابت میتواند عوارض خطرناکی، از جمله سکته مغزی و بیماریهای قلبی را در فرد افزایش دهد. انواع مختلف دیابت میتواند رخ دهد و کنترل و درمان آن بستگی به نوع دیابت دارد، دیابت مزمن و طولانی مدت شامل دیابت نوع یک و دیابت نوع دواست.
شرایط بالقوه برگشت پذیر دیابت شامل :
- مرحله پیش دیابتی (زمانی که سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازه کافی بالا نبوده و به عنوان دیابت محسوب نمیشود)
- دیابت بارداری (که در دوران بارداری رخ میدهد اما بعد از تولد نوزاد ممکن است از بین برود) است.
دربارهی عوارض دندان قروچه چه میدانید؟
عوامل مؤثر در بالا رفتن قند خون ناشتا
عواملی در بالا رفتن قندخون افراد مختلف تأثیر گذارند و موجب این امر میشوند کسانی که این حالت برای شأن پیش میآید چه کارهایی باید انجام دهند و چه خطراتی سلامتی شأن را تهدید میکند.
پزشکان معتقدند که بالا رفتن قندخون در بعضی از افراد سالم میتواند بسیار طبیعی و ناشی از یکی از عوامل سه گانه است که عبارتند از:
نوسانهای هورمونی
در واقع میزان حداکثر ترشح هورمونها در بدن از ساعت ۱۲ شب تا شش صبح میباشد. در بین هورمونها میزان حداکثر ترشح هورمونهای رشد و کورتیزول بین ساعت سه تا شش صبح بالا است، بنابراین اگر میزان ترشح شبانه هورمونهای رشد و کورتیزول در بدن فردی بالا باشند، به دلیل اختلالی که این دو هورمون بر هورمون انسولین ایجاد میکنند.، باعث میشوند تا میزان قندخون ناشتا در حالت غیر طبیعی اندازه گیری شود.
در زمانهایی که علت مشکل تنظیم قندخون به دلیل مشکلات هورمونی باشد، راه درمان را پزشک میتواند به شما نشان دهد. پس در این مواقع هیچگاه اقدام به خود درمانی نکنید.
گرسنگیهای شدید شبانه
برخی یافتهها نشان میدهند که اگر فردی، آخرین وعده غذایی روزانه خود یعنی شام را حذف نماید و یا این وعده را محدود استفاده نماید، امکان اینکه روز بعد دچار نوسانات قندخون شود بیشتر خواهد بود. یکی از راههای شناسایی این حالت که با نوسان قند خون ناشتا همراه است، میتوان به سردرد صبحگاهی و در زمانی که فرد از خواب بر میخیزد اشاره کرد.
در این مورد توصیه میشود که فرد مبتلا شب قبل یک وعده غذایی کامل استفاده نماید و یا اینکه حتماً قبل از خواب مواد غذایی مغذی میل کند.
تمام شدن انسولین
در برخی موارد حس خالی شدن بدن از انسولین ایجاد میشود. در این مورد که نشانه آن احساس خستگی شدید در هنگام بیدار شدن از خواب شبانه است، باید فرد مبتلا سریعاً به پزشک برای درمان این حالتش مراجعه کند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: دربارهی حساسیت دندان بیشتر بدانید
علائم قند بالا چیست؟
علائم از یک شخص به شخص دیگر و حتی از یک روز به روز دیگر متفاوت است. اما به طول کلی اگر یکی از حالتهای زیر را داشته باشید، احتمالاً قندخون بالا دارید:
– احساس گرسنگی یا تشنگی بیش از حد معمول میکند.
– بیشتر از حد معمول ادرار میکند.
– مجبور است چند بار در شب بیدار شود و ادرار کند.
– احساس خستگی، خواب آلودگی و کمبود انرژی میکند.
– نمیتواند به وضوح چیزها را ببیند و یا وقتی به منبع نور نگاه میکند هاله میبیند.
اگر شما هر یک از این علائم را دارید، فوراً قندخون خود را اندازهگیری کنید، سعی نکنید این علائم را با انسولین اضافه یا داروی دیگر مداوا کنید، مگر اینکه مطمئن هستید که دلیل آن بالا بودن قند خون شما است، زیرا شرایط پزشکی دیگری وجود دارند که ممکن است همین علائم را داشته باشند.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: “بوی بد دهان” از علل تا درمان
میزان قند خون طبیعی
برای اندازهگیری لازم است آزمایش خون بدهید. قند خون ناشتا در آزمایش خون با عنوان FBS مشخص میشود. به عقیده پزشکان این معیار در حالت ناشتا لازم است 99 mg/dl یا کمتر باشد.
اندازهگیری با استفاده از دستگاه گلوکزمتر یا تست خانگی هم امکانپذیر است. درصورت ابتلا به دیابت و مصرف انسولین لازم است در فواصل مشخص و چند بار در روز قند خونتان را اندازهگیری کنید.
سخن آخر
در این مقاله قند خون و خطرات بالا بودن آن یاد گرفتیم. در مورد عوامل موثر و علائم گلوکز خون بالا هم نکاتی را ذکر کردیم. جالب است بدانید ۱۱درصد جمعیت بالای ۲۵ سال در کشور به دیابت مبتلا هستند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.