اغلب کسانی که درمان ارتودنسی را شروع می کنند قبل از آن، باید به یک متخصص لثه یا سایر متخصصین دندانپزشکی مراجعه کنند. این افراد معمولا مشکلاتی در خصوص بافت لثه و یا دندان خود دارند که بدون برطرف شدن آن ها ترجیح می دهیم ارتودنسی را شروع نکنیم. برای مثال جرمگیری دندان یکی از این پروسه ها است که بیشتر افراد باید قبل از آغاز درمان، جرم گیری کنند. در این مقاله درباره علت جرمگیری دندان قبل از ارتودنسی و فوایدش اطلاعاتی ارائه شده است. اگر قصد ارتودنسی دارید حتما ابتدا این مقاله را بخوانید.
جرم گیری دندان چیست؟
جرمگیری یک فرآیند بسیار روتین در دندانپزشکی است که می تواند توسط هر دندانپزشکی انجام شود. طی این پروسه، جرم هایی که بر روی دندان ها، بین دندان و لثه و یا زیر خط لثه قرار دارند برداشته می شوند. این درمان معمولاً هر 6 ماه یکبار در طول ویزیت های دندانپزشکی انجام داده می شود اما بیشتر زمانی کاربرد دارد که جرم ها به زیر خط لثه رفته و باعث بیماری شده باشند.
جرمگیری دندان چگونه انجام می شود؟
جرم گیری دندان به دو روش دستی با ابزار معمولی و با روش امواج صوتی با قلم های مخصوص انجام می شود. در هر دو روش مراحل زیر طی می شود:
- اعمال بی حسی موضعی: دندانپزشک داروی بی حسی را به اطراف لثه های شما تزریق میکند تا کنترل درد و خونریزی احتمالی را برای جرمگیری دندان فراهم کند.
- از بین بردن جرم دندانها: دندانپزشک با کمک ابزار خاصی جرم روی دندانها و زیر لثه را از بین میبرد. این مرحله با دقت بالا و با سرعت مناسب انجام میشود.
- اتمام پروسه: پس از از بین بردن جرمها، لازم است که باکتریها و میکروبها زیر لثه نیز حذف شوند. بعد از اینکار نیز دندانها پالیش یا به اصطلاح بروساژ میشوند تا پروسه به پایان برسد.
چرا متخصص ارتودنسی ممکن است قبل از درمان شما را به دندانپزشک ارجاع دهد؟
دلایل زیادی وجود دارد که چرا یک متخصص ارتودنسی ترجیح می دهد ابتدا با همکاری یک دندانپزشک دندان های شما را جرم گیری کند سپس درمان را آغاز کند. یک ارتودنتیست می خواهد بداند که آیا دندان های شما به اندازه کافی سالم هستند ؟ لثه ها و استخوان های نگهدارنده دندان شما از مقاومت خوبی برخوردار هستند یا خیر؟
علاوه بر این، قبل از قرار دادن براکت ها و سایر وسایل ارتودنسی بر روی دندان های شما، باید دندان هایتان تمیز شوند. تا اگر جرم های دندانی وجود داشته باشد بر طرف شوند. زیرا هرگونه مشکل در خصوص لثه، دندان یا سایر بافت های داخل دهان میتواند باعث افزایش مدت زمان ارتودنسی و حتی شکست آن شود.
علت جرمگیری قبل از ارتودنسی چیست؟
تمیز کردن دندان ها با وجود دستگاه های ارتودنسی ثابت، متحرک و نامرئی کمی چالش برانگیز است. شما باید وقت بیشتری برای اینکار اختصاص دهید و بیشتر از زمانی که ارتودنسی نداشته اید، دندان ها را مسواک بزنید. اگر چنین نکنید پلاک دندانی و جرم روی دندان ها ایجاد شده و روند پوسیدگی دندان و همچنین بیماری لثه شروع می شود. شما باید قبل از شروع ارتودنسی دندان ها را تمیز کررده و تمام جرم، پلاک و تارتار روی دندان، بین دندان ها و زیر خط لثه را از بین ببرید.
جرمگیری قبل از ارتودنسی باعث می شود که با خیال راحت تری به استقبال وسایل ارتودنسی و همچنین خفظ بهداشت دهان و دندان در طول درمان خود بروید. اگر جرمگیری نکنید، جرم هایی که قبل از ارتودنسی روی دندان شما قرار دارند باعث پوسیدگی دندان هایتان شده و ممکن است بیماری لثه برایتان پیش بیاید. به این ترتیب تلاش متخصص و هزینه ارتودنسی که شما پرداخت کرده اید بی ثمر خواهد شد.
جرم ها (پلاک دندان) چگونه به وجود می آیند؟
بزاق دهان به طور طبیعی دارای املاح و مواد معدنی است که در قسمت هایی از دندان ها رسوب می کنند. به مرور زمان میکروب های دهانی و مانده مواد غذایی به این رسوبات اضافه شده و اولین مراحل تشکیل پلاک دندان آغاز می شود. در مراحل اولیه پلاک دندان به آسانی با مسواک و نخ دندان قابل پاک شدن هستند. اما اگر به موقع از روی دندان برداشته نشوند این پلاک ها به مرور حجیم شده. سپس به جرم تبدیل می شود.
جرم ها از بافت سختی به نام تارتار تشکیل شده اند که از تجمع و گرد همایی پلاک هایی که به موقع تمیز نشده اند تشکیل شده اند. جرم ها در شکل گیری مشکلات زیر مقصر هستند و این مساله خود اهمیت جرمگیری قبل از ارتودنسی دندان را نشان می دهد:
جرم دندان، لثه را تخریب و دندان را شل می کند
جرم ها رسوباتی هستند که از املاح موجود در غذا به مرور زمان بر روی دندان ها می نشینند. اگر به موقع با جرمگیری این حجم اضافی از روی دندان ها برداشته نشوند مقداری از استخوان نگهدارنده دندان تحلیل می رود. این امر باعث تخریب لثه و در نهایت شل شدن دندان سالم می شوند. به همین خاطر است که متخصص ارتودنسی شما قبل از نصب براکت ها و سایر بخش های بریس، شما را تشویق به انجام جرمگیری قبل از ارتودنسی می کند.
چرا باید هر شش ماه یکبار دندان ها را جرمگیری کرد؟
اگر شما بهداشت دهان و دندانتان را به خوبی رعایت کنید و هر شش ماه یکبار دندان هایتان را جرمگیری کنید توانسته اید یک شستشوی حرفه ای دندانپزشکی انجام دهید. تمیز کردن حرفه ای دندان ها شامل اندازه گیری دندان ها ، حذف پلاک و تمیز کردن لکه ها و صاف کردن سطح دندان است. این کار به منظور حفظ سلامتی دندان ها و لثه های شما انجام می شود.
مراجعه هر شش ماه یکبار شما به دندانپزشک باعث می شود که حتی اگر علائمی از بیماری لثه مشاهده شود بتوانید هرچه سریعتر آنرا برطرف کنید.
آیا بیماران تحت درمان ارتودنسی نیز باید جرمگیری کنند؟
لوازم ارتودنسی به سادگی می توانند عناصر کوچک را بر روی دندان ها جذب کنند. این دستگاه ها و لوازم به راحتی (و حتی راحتتر از دندان هایتان) قادرند پلاک های دندانی را در مقیاس کوچک جذب کنند. این در حالی است که تمیز کردن لوازم ارتودنسی قدری پیچیده تر از دندان ها هستند. از این رو خطرات عدم بازدید منظم شما با دندانپزشک حتی در حین ارتودنسی بسیار زیاد است.
این خطرات عبارتند از :
- احتمال ایجاد پوسیدگی در ارتودنسی
- احتمال بروز بیماری های لثه
- احتمال بروز لکه های سفید بر روی سطوح دندان ها
به همین دلیل نه تنها جرمگیری قبل از ارتودنسی مهم است که در طول درمان و بعد ازآن نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. حتی اگر شما پلاک ارتودنسی متحرک یا ارتودنسی نامرئی دارید باز هم بهتر است که حین درمان برای جرمگیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
آیا جرم گیری دندان به دندانها آسیب میزند؟
خیر این یک ادعا کاملا اشتباه است. باید بدانیم که وجود جرم بر روی دندان ها و در زیر خط لثه میتواند منجر به بروز عفونت در بافت لثه و خسارت جدی به دندانها شود و جرمگیری با از بین بردن خطر این مشکلات به سلامت لثه و دندان ها کمک می کند.
در واقع نه تنها جرم گیری دندان باعث بهبود سلامت دندان و لثه می شود بلکه برای از بین بردن تمام رسوبات دندانی بسیار حیاتی است. بنابراین این باور غلط است که جرمگیری ممکن است باعث نازک شدن مینای دندان و حتی فرسایش آن شود. در واقع، وجود جرم در دهان خطرناک است، نه جرمگیری دندان. اگر با عوارض وجود جرم در دندانها آشنا باشید، خواهید دید که این جرم ها به مرور زمان باعث تخریب بافت لثه و در نهایت باعث لق شدن و افتادن دندان میشود. بنابراین، جرمگیری دندان برای حفظ سلامت دهان و دندانها بسیار مهم است و مانع بروز این مشکلات خواهد شد.
آیا جرمگیری قبل از ارتودنسی باعث حساس شدن دندان ها می شود؟
جرم ها به علت ضخامتی که روی دندان ها دارند مانند یک عایق حرارتی عمل می کنند. جرم ها تا حدودی جلوی احساس سرما و گرمای دندان را می گیرند. پس از انجام عمل جرم گیری مراجعین به دندانپزشکی تصور می کنند که دندان هایشان حساس شده. اما دکترشان به آنها اطمینان می دهد که این حساسیت موقت است و پس از چند روز از بین می رود. استفاده از دهان شویه کلرهگزیدین تا حدود زیادی این حساسیت را کاهش می دهد.