بلوبری یکی از میوههای پرطرفدار است که در بسیاری از محصولات غذایی استفاده میشود و در دستور تهیه بسیاری از شیرینیها و اسنکها وجود دارد. در این مطلب از مطالب پزشکی سایت سیب به معرفی این میوه و خواص آن میپردازیم.
بلوبری چیست؟
در ایران بلوبری خیلی رایج نیست؛ بنابراین، ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که بلوبری چیست. بلوبری یک گروه گسترده از گیاهان گلدار چندساله با توتهای آبی یا بنفش است. بلوبری بدون شک ازجمله پرفایدهترین میوهها به شمار میآید. هر دانۀ بلوبری به تعبیری یک بسته کوچک مواد غذایی سرشار از ویتامینها و مواد لازم برای بدن است.
بلوبری میوه کدام کشور است؟
بلوبری بومی آمریکای شمالی است و اولین بار در سال 191۶ برای فروش کشت شد. ایالاتمتحده بزرگترین تولیدکنندۀ بلوبری در جهان است.
خواص بلوبری چیست؟
بلوبری تقریباً عاری از چربی، کلسترول و سدیم است؛ ولی، درعینحال سرشار از پتاسیم و ویتامین C است. میزان کالری موجود در یک فنجان بلوبری (حدود ۱۵۰گرم) معادل ۸۰ کالری است. میزان فیبر غذایی موجود در یک فنجان بلوبری هم برابر۶/۳ گرم است که جوابگوی ۱۴ درصد نیاز روزانه بدن است. قند طبیعی موجود در بلوبری هم برخلاف برخی میوهها باعث افزایش ناگهانی قند خون نمیشود. بلوبری همچنین حاوی برخی مواد معدنی موردنیاز بدن است.
خواص بلوبری برای سرماخوردگی
بلوبری مقادیر فراوانی آنتیاکسیدان بهصورت ویتامین سی، anthocyanins و polyphenols دارد. میزان ویتامین C موجود در یک فنجان بلوبری جوابگوی یکچهارم نیاز روزانه بدن است. ویتامین C و مواد آنتیاکسیدان فراوان موجود در بلوبری باعث خنثیکردن رادیکالهای آزاد (free radicals) در بدن میشوند که از عوامل اصلی اکسیداسیون سلولی، ایجاد سرطان و پیری به شمار میآیند. مواد آنتیاکسیدان همچنین به از بین بردن سلولهای سرطانی (که بهطور طبیعی و اجتنابناپذیر هر روز در بدن تولید میشوند و باید از بین بروند) کمک میکنند.
علاوه بر این، موارد بالا موجب تقویت سیستم ایمنی نیز میشوند و موجب میشود خواص بلوبری برای سرماخوردگی نیز قابلتوجه باشد.
خواص بلوبری برای قلب و کلیه
مصرف مداوم بلوبری میتواند به سلامت قلب و عروق کمک کند. مواد آنتیاکسیدان موجود در این میوه جلوی اکسیدشدن کلسترول LDL و سایر چربیها را میگیرند. اکسیدشدن چربیها مقدمۀ آسیب به دیوارۀ رگها و شروع مراحل تصلب شرایین (atherosclerosis)، بالارفتن فشارخون و آغاز بیماریهای قلبیعروقی است.
وجود پتاسیم فراوان در این میوه نیز باعث دفع سدیم از کلیهها و کاهش فشارخون میشود که عامل دیگری در کمک به سلامت قلب است. مواد موجود در بلوبری به روشی دیگر هم به کاهش فشارخون کمک میکنند و آن رقیقکردن خون و گشادکردن رگها است.
باید توجه داشت، با وجود خواص مفید بلوبری، افرادی که داروهای رقیقکنندۀ خون (Blood Thinners) را مصرف میکنند نباید در مصرف این میوه زیادهروی کنند. خواص بلوبری برای کلیه نیز قابلتوجه است. یکی از عوامل آسیبزننده به کلیه فشارخون است. با کنترل این مورد خواص بلوبری برای کلیه نیز میتواند قابلتوجه باشد.
خواص بلوبری برای کودکان
باتوجهبه اینکه دیدیم بلوبری حاوی مواد مغذی فراوانی است، خواص بلوبری برای کودکان نیز خصوصاً در سنین رشد کم نیست. این میوه میتواند با تأمین مواد مغذی موردنیاز به رشد کودکان کمک کند. همچنین محتوای آنتیاکسیدان آن به سلامت کودکان کمک کرده و باعث جلوگیری از بروز بیماریهای مختلف میشود.
خواص بلوبری برای لاغری
بلوبری جزء میوههای شیرین با میزان کالری متوسط و فیبر غذایی فراوان است. ترکیب و نسبت قندهای سادۀ موجود در بلوبری به نحوی است که باعث افزایش ناگهانی قند خون نیز نمیشود.
مجموع این خواص باعث میشوند که حتی مصرف بلوبری در سه وعدۀ غذایی در طول روز باعث افزایش وزن و بالارفتن قند خون نشود. افزایش قند خون و وزن از عوامل مقاومت سلولهای بدن به انسولین و ایجاد دیابت نوع دو هستند. این خواص بلوبری برای لاغری موجب شدهاند که از این میوه در رژیمهای کاهشدهندۀ وزن بهوفور استفاده شود.
خواص بلوبری برای مغز
یک مطالعه محدود بر روی افراد سالمند که نشانههای فراموشی و از دست دادن حافظه در آنها آغاز شده بود انجام شد و به نیمی از آنها هر روز عصارۀ بلوبری (wild blueberry juice) برای مدت ۱۲ هفته داده شد و به نیم دیگر (گروه شاهد) عصارهای مشابه ولی فاقد بلوبری داده شد.
نتایج مطالعه نشان داد که، گروه اول از لحاظ قدرت یادگیری و حافظه پیشرفت قابلقبولی در مقایسه با گروه شاهد داشتند. محققان معتقدند که، افزایش سن باعث اثر رادیکالهای آزاد، فرایندهای التهابی و سایر آسیبهای سلولی به سلولهای عصبی (نورونها) میشود که میتواند یکی از دلایل فراموشی، آلزایمر و زوال عقل باشد. مواد آنتیاکسیدان موجود در بلوبری باعث جلوگیری از این اثرات مخرب میشوند و از این لحاظ بلوبری میوهای مفید برای همۀ گروههای سنی و بهخصوص سالمندان به شمار میآید.
خواص بلوبری برای معده
از سایر خواص بالقوه بلوبری میتوان به سمزدایی رژیم غذایی از وجود فلزات سنگین اشاره کرد. متأسفانه امروزه بهعلت بیمبالاتی واحدهای صنعتی و آلودگی محیطزیست شاهد افزودهشدن ناخواستۀ فلزاتی نظیر سرب، جیوه، آرسنیک و کادمیم به مواد غذایی انسان هستیم.
مواد موجود در بلوبری بهخصوص آنتوسیانینها (anthocyanins) میتوانند در دستگاه گوارش با این فلزات ترکیب شده، آنها را از طریق مدفوع دفع کنند و از این طریق سیستم گوارشی ما را از وجود این فلزات مضر سمزدایی کنند. از دیگر خواص بلوبری برای معده میتوان محتوای فیبر غذایی را نام برد.
امتیاز دیگر بلوبری سادگی مصرف و قابلیت افزودن آن به سایر غذاها است. برای مثال این میوه را میتوان به سریال صبحانه افزود و با ماست مخلوط کرد. اسموتی (Smoothie) بلوبری هم نوشیدنی مناسبی برای صبحانه و میان وعده غذایی است. برای وعده ناهار میتوان این میوه را به انواع سالادها افزود و با سالاد مرغ میل کرد. بلوبری را همچنین میتوان بهتنهایی بهعنوان یک میان وعده غذایی یا به همراه آجیل و میوههای خشک مصرف کرد. سس بلوبری هم انتخاب مناسبی برای وعده شام و افزودن به مرغ یا سیبزمینی پختهشده است.
مضرات بلوبری چیست؟
حال بهتر است ببینیم مضرات بلوبری چیست. در کنار فواید بیشمار بلوبری عوارض و مضراتی نیز وجود دارد.
شاخص گلیسمی پایین بلوبری برای اکثر مردم خبر خوبی است؛ اما، برای کسانی که دیابت دارند میتواند خطرناک باشد؛ زیرا میوهها میتوانند قند خون آنها را به سطوح خطرناکی افزایش دهند.
ازآنجاییکه بلوبری میتواند قند خون شما را کاهش دهد، میتواند کنترل سطح گلوکز خون را قبل و بعد از جراحی دشوار کند.
همچنین دیگر مضرات بلوبری این است که ممکن است آفتکش داشته باشند. بلوبری بخشی از Dirty Dozen است؛ به این معنی که کسانی که بلوبری را بهصورت تجاری رشد میدهند ممکن است با مواد شیمیایی مضر آنها را در برابر آفات محافظت کنند.
در بعضی از افراد مصرف بلوبری میتواند باعث وقوع واکنشهای حساسیتی شود و مصرف این میوه برای این افراد توصیه نمیشود و باید از آن اجتناب کنند.
منابع:
https://www.blueberrycouncil.org
https://www.ncbi.nlm.nih.gov
https://www.ncbi.nlm.nih.gov
سوالات متداول در مورد بلوبری
بلوبری میوه کدام کشور است؟
بلوبری بومی آمریکای شمالی است و اولین بار در سال 191۶ برای فروش کشت شد. ایالاتمتحده بزرگترین تولیدکنندۀ بلوبری در جهان است.
خواص بلوبری برای لاغری چیست؟
بلوبری جزء میوههای شیرین با میزان کالری متوسط و فیبر غذایی فراوان است. ترکیب و نسبت قندهای ساده موجود در بلوبری به نحوی است که باعث افزایش ناگهانی قند خون نیز نمیشوند. مجموع این خواص باعث میشوند که حتی مصرف بلوبری در سه وعده غذایی در طول روز باعث افزایش وزن یا بالارفتن قند خون نشود.
مضرات بلوبری چیست؟
افزایش قند خون در افراد دیابتی، ایجاد حساسیت در بعضی افراد و آلودگی با آفتکشها مهمترین مضرات بلوبری هستند.