یکی از رایجترین محصولاتی که افراد در طول درمان ارتودنسی استفاده میکنند وکس یا موم ارتودنسی است. این ماده مخصوصاً در میان کودکان و نوجوانان بیشتر استفاده میشود. در این مقاله به طور کامل همه درباره موم ارتودنسی را مورد بررسی قرار دادهایم.
موم ارتودنسی چیست؟
وکس یا موم ارتودنسی (orthodontic wax) مادهای نرم و قابل انعطاف است که برای پوشاندن و محافظت از نواحی خاصی از دهان در برابر تحریک یا آسیب ناشی از وسایل ارتودنسی مانند بریس ها، سیمها و براکت ها استفاده میشود.
این ماده معمولاً ترکیبی از مومهای طبیعی مانند موم زنبور عسل و مواد مصنوعی بوده و برای چسبیدن به وسایل دندانی و دندانهای اطراف طراحی شده است تا یک اثر بالشتکی ایجاد کند و از ناراحتی یا آسیب به بافتهای نرم دهان در زمان شکستگی وسایل ارتودنسی جلوگیری کند.
کاربرد اصلی موم ارتودنسی چیست؟
وکس ارتودنسی اغلب برای تسکین درد و ناراحتی ناشی از برخورد بریس ها یا سایر وسایل ارتودنسی در زمان شکستگی به داخل گونهها، لبها یا لثهها استفاده میشود. با قرار دادن مقدار کمی موم روی ناحیه آسیب دیده بریس، بیماران میتوانند مانعی بین دستگاه و بافت های نرم ایجاد کنند تا تحریک و درد کاهش یابد. این موم اغلب برای پوشاندن سیمهای شکسته یا براکتهایی که ممکن است باعث ناراحتی یا فشار داخل دهان شوند استفاده میشود.
چطور از وکس ارتودنسی استفاده کنیم؟
استفاده از موم ارتودنسی یک فرآیند ساده و سرراست است. در اینجا مراحلی که باید حین استفاده از این موم بدانید را توضیح دادهایم:
- با شستن کامل دستها با آب و صابون شروع کنید تا از تمیز بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
- یک تکه کوچک موم ارتودنسی به اندازه یک نخود را برداشته و آن را به شکل توپ درآورید.
- ناحیهای از دهان را که دستگاه ارتودنسی باعث تحریک یا ناراحتی میشود با دستمال یا سواب پنبهای خشک کنید.
- موم را مستقیماً روی قسمتی از دستگاه که باعث مشکل شده است بمالید. اطمینان حاصل کنید که موم محکم به دستگاه و دندانهای اطراف آن میچسبد.
- از انگشتان خود برای شکل دادن به موم به صورت یک سطح صاف و راحت استفاده کنید که ناحیه آسیب دیده را کاملاً بپوشاند.
- اگر احساس میکنید دهان شما خشک است، میتوانید از کمی آب برای چسبندگی بهتر موم استفاده کنید.
- در طول روز، به خصوص پس از غذا خوردن یا مسواک زدن، موم را مجدداً بر حسب نیاز استفاده کنید.
آیا موم ارتودنسی عوارض دارد؟
وکس ارتودنسی معمولاً در صورت استفاده طبق دستور متخصص ارتودنسی، عوارض جانبی قابل توجهی نداشته و به طور کلی روشی ایمن و مؤثر برای کاهش ناراحتی و تحریک ناشی از دستگاههای ارتودنسی در نظر گرفته میشود.
با این حال، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی جزئی مانند واکنشهای آلرژیک خفیف یا تحریک پوست را هنگام استفاده از موم ارتودنسی تجربه کنند. اگر بعد از استفاده از موم دچار بثورات، خارش یا تورم در دهان یا اطراف آن شدید، بلافاصله استفاده از آن را متوقف کرده و برای مشاوره با ارتودنتیست خود تماس بگیرید.
علاوه بر این، استفاده بیش از حد از موم ارتودنسی یا ماندن آن برای مدت طولانی در دهان میتواند ذرات غذا و باکتریها را به دام بیاندازد. این مساله میتواند منجر به بروز پلاک دندانی و پوسیدگی دندان شود. بنابراین، حذف موم اضافی و تمیز کردن مرتب دندانها و وسایل ارتودنسی بسیار مهم است.
اگر به طور تصادفی مقداری موم ارتودنسی را قورت دادم چه باید بکنم؟
بلع تصادفی مقدار کمی موم ارتودنسی معمولاً جای نگرانی نیست. موم غیر سمی است و باید بدون هیچ مشکلی از دستگاه گوارش شما عبور کرده و دفع میشود. با این حال، اگر مقدار زیادی موم را بلعیدهاید یا هر گونه ناراحتی یا مشکل در بلع را تجربه میکنید، باید فوراً به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
در بیشتر موارد، مقدار کمی موم بلعیده شده توسط شما در طی یک یا دو روز از سیستم شما عبور میکند و آسیبی به شما نمیزند. با این حال، اگر علائم غیرعادی مانند درد شکم، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال را تجربه کردید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا به پزشک مراجعه کنید.
برای به حداقل رساندن خطر بلع تصادفی موم ارتودنسی، مطمئن شوید که هر بار فقط از مقادیر کم استفاده کنید و از خوردن یا آشامیدن در حالی که موم در دهان است خودداری کنید. همچنین، حتماً قبل از غذا خوردن یا مسواک زدن موم اضافی را بردارید تا از بلعیدن تصادفی آن جلوگیری کنید.
برخی از اشتباهات رایج افراد هنگام استفاده از موم ارتودنسی چیست؟
در این بخش برخی از اشتباهات رایج افراد، هنگام استفاده از موم ارتودنسی را توضیح دادهایم. این بخش را به خوبی مطالعه بفرمایید تا از بروز اشتباه و عوارض پیشگیری کنید:
- تمیز نکردن مناسب ناحیه قبل از استفاده از موم: مهم است که قبل از استفاده از موم، دهان و دستگاه ارتودنسی خود را کاملاً تمیز کنید تا مطمئن شوید که موم به درستی میچسبد و دهان شما تمیز و سالم میماند.
- استفاده بیش از حد از موم: استفاده بیش از حد موم میتواند صحبت کردن یا خوردن را دشوار کند و همچنین میتواند ذرات غذا و باکتریها را به دام بیاندازد و منجر به پلاک دندانی و پوسیدگی دندان شود.
- ماندن موم برای مدت طولانی: برداشتن موم به طور منظم و تمیز کردن دندانها و وسایل ارتودنسی برای جلوگیری از تجمع پلاک و باکتری بسیار مهم است.
- عدم تغییر منظم موم: با گذشت زمان، موم ارتودنسی میتواند تغییر رنگ داده و در محافظت از دهان شما در برابر تحریک و آسیب کمتر مؤثر باشد. مهم است که موم را مرتباً عوض کنید تا مطمئن شوید که تمیز و مؤثر باقی میماند
نکات پایانی
با اجتناب از این اشتباهات رایج و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، میتوانید از وکس ارتودنسی به طور ایمن و مؤثر برای کاهش ناراحتی و تحریک ناشی از بریس ها یا سایر وسایل ارتودنسی استفاده کنید. اگر در مورد استفاده از موم ارتودنسی سؤال یا ابهامی دارید، حتماً با متخصص ارتودنسی خود برای مشاوره اقدام کنید.